Rembrandt Harmenszoon van Rijn (15 Temmuz 1606

Rembrandt yapmış olduğu resimler ve baskı çalışmaları ile Avrupa sanat tarihinin en saygın ressamlarından ve Hollanda tarihinin en önemli ressamlarından biri olarak bahsedilmektedir. Hollanda’nın Altın Çağı’nda, ekonomik zenginliğin ve kültürel canlılığın hüküm sürdüğü bir dönemde sanatını icra etmiştir. Rembrandt aynı zamanda “ışığın ve gölgelerin ressamı” olarak da anılmaktadır.
Rembrandt 1606 yılında bugün Hollanda toprağı olan, ancak o zamanlar Felemenk Cumhuriyeti’ne ait Leiden şehrinde dünyaya geldi. Babası Harmen Gerritszoon van Rijn varlıklıydı ve Felemenk Reform Kilisesi’ne bağlı bir değirmenciydi. Annesi ise Roma Katolik inancına bağlı bir fırıncının kızı Neeltgen Willemsdochter van Zuytbrouck idi.

1612’den 1616 yılına kadar ilkokul eğitimi gören Rembrandt sonrasında Leiden’de yer alan Latince Okulu’na kaydoldu. Bu okulda yaklaşık dört yıl boyunca İncil incelemeleri ve klasikler üzerine eğitim gören Rembrandt’ın bu okuldaki tahsilini tamamlayıp tamamlamadığı tam olarak bilinmemektedir. 1620 yılında Leiden Üniversitesi’ne kayıt olan Rembrandt, resme olan yeteneği nedeniyle üniversiteden uzaklaşmış ve bir dizi çıraklık işine girmiştir.
İlk olarak Leiden’de yaşayan tarih ressamı Jacob van Swannenburg’un yanında çalışmaya başlamış ve onun yanında üç yıl çalıştıktan sonra Amsterdam’a giderek başka bir tarih ressamı olan Pieter Lastman’ın yanında kısa bir süre çıraklık yapmıştır. Rembrandt, kendi atölyesini açmadan önce Amsterdam’da Jacob Pynas’ın yanında birkaç gibi kısa bir süre çalışmıştır. 1625’te ise doğduğu şehir olan Leiden’de, arkadaşı ve meslektaşı Jan Lievens ile bir stüdyo kurmuştur. 1627’de öğrenci kabul etmeye başlamıştır. Öğrencileri arasında Gerrit Dou da bulunur.

Kariyerinin Başlangıcı

Hollanda Altın Çağı’nın şair ve bestecisi Constantijn Huygens tarafından 1629 yılında keşfedilmiştir. Huygens ona Lahey sarayından siparişler ayarlamıştır. Bu bağlantısı sonucunda Rembrandt en kazançlı ve muntazam gelir kaynağı Prens Frederik Hendrik tarafından verilen siparişler olmuştur. Bu siparişler 1646 yılına kadar devam etmiştir.
1630’da babası ölen Rembdrandt, 1631 yılında Amsterdam’a yerleşmiş ve burada usta bir portre ressamı olarak başarı kazanmıştır. Taşınmasından sonra sanat simsarı Hendrick van Uylenburg’un yanında kaldı ve 1634 yılında Hendrick’in kuzeni Saskia van Uylenburgh ile evlendi. Burada resim öğrencilerine ders vermeye başladı. 1639 yılında karısıyla birlikte taşındıkları yer artan Yahudi nüfusunun çoğunlukta olduğu ve gelecek vaat eden bir muhit idi. Günümüzde bu ev Jodenbreestraat semtinde Rembrandt Evi Müzesi olarak hizmet vermektedir.
Rembrandt hatırı sayılır miktarda para kazanmaktaydı, ancak kazancından fazlasını harcamasından dolayı evlerini satın almak için girdikleri borç, mali sıkıntılar yaşamalarına yol açmıştı. Bu sıkıntılarına yaşadıkları bazı felaketler de eklenince çiftin hayatı trajik bir almıştır. Çiftin ilk üç çocukları (1635 doğumlu Rombertus, 1638 doğumlu Cornelia ve 1640 yılında doğan ve yine Cornelia olarak adlandırdıkları) daha bebekken ölmüştür. 1640 yılında Rembrandt’ın annesi de ölmüştür. Daha sonra 1641 yılında doğan Titus isimli erkek çocukları bebeklikten yetişkinliğe geçebilen tek çocukları olmuştur. Ancak annesi onun doğumundan sonra fazla yaşayamayıp 1642 yılında yirmi dokuz yaşında vefat etmiştir ve Oude Kerk’e gömülmüştür. Saskia hasta yatağında Rembrandt’ın etkileyici birçok resmine modellik yapmıştır.

Geertje Dircx, Saskia hastayken Titus’a bakması için dadı olarak alınmıştı. Rembrandt ile 1649’da kötü sonla biten bir ilişki yaşamıştır. Geertje, Rembrandt ile sevgili olmuş ve ünlü ressamın kendiyle evlenmesini umut etmiştir. Rembrandt bu evliliği yapmayınca Geertje, onu evlilik vaadiyle suçlamış ve bunun üzerine Rembrandt, onu bir tımarhaneye kapatmaya çalışmıştır. 1640’ların sonuna doğru Rembrandt eskiden hizmetçiliğini yapmış olan genç Hendrickje Stoffels’i yanına almış ve bir ilişkiye başlamışlardır. Evli bir çift gibi yaşayan çiftin 1654’te Cornelia adında kızları olmuştur.
Rembrandt’ın resme, baskılara ve gelirini aşan antikalara olan merakı sonucunda 1656 yılında iflas ettiği ilan edilmiştir. Bunun sonucunda resim ve antika koleksiyonlarının çoğu, evi ve hattabaskı makinasını satmak zorunda kalmıştı. 1660 yılında Rozengracht’ta küçük bir eve taşındılar. Amsterdam ressamlar loncası dışındaki alacaklıları ona baskı yapmaktaydı, hatta resimden para kazanmasını engellemeye çalışmışlardır. Ancak Hendrickje ve Titus ile birlikte 1660’ta bir sanat simsarlığı işi kurmuş ve müşkül durumdan kurtulmak için birtakım işler yapmışlardır.
1661 yılında Rembrandt’ın kontrolünde, belediye binasının resmini yapma işi almışlardır ve Rembrandt son çırağı olan Aert de Gelder’i yanına kabul etmiştir. 1663’te Hendrickje Stoffels, 1668’de ise Titus vefat etmiştir. Kısa bir süre sonra, 4 Ekim 1669’da da Rembrandt Amsterdam’da vefat etti ve bilinmeyen bir mezara gömülmüştür.

Rembrandt’ın Konuları ve Üslupları

Rembrandt yaşamı boyunca portreler, manzara resimleri ve anlatı resimleri gibi konular işlemiştir. Anlatı resimlerinde özellikle İncil’den sahneleri tasvir ettiği eserleri büyük beğeni toplamıştır. Çalışmalarındaki duyguları yansıtma ve ayrıntılara dikkat etme becerisi eleştirmenler tarafından etkileyici bulunmuştur.
Resme ilk başladığında daha düz bir tarzda resim yapan Rembrandt, sonraki yıllarda dalgalı ve pürüzlü bir üslubu benimsemiştir. Aynı şekildeki ilerleyiş gravür çalışmalarında da görülmektedir. 1640’ların sonlarına doğru hem teknikte hem de üslupta daha deneysel çalışmalar yapmıştır.
Bazı eserleri
Lazarus’un Yükselişi (1630)
Dr. Nicolaes Tulp’un Anatomi Dersi (1632)
Meditasyondaki Filozof (1632)
Belşazzar’ın Ziyafeti (1635)
Danae (1636)
Gece Devriyesi (1640-42)
Susanna ve Yaşlılar (1647)
Değirmen (1650)
Banyosunda Betşeba (1654)
Açık Kapıda Duran Kadın (1656-57)
Yakup’un Melekle Savaşı (1659)
Aziz Petrus’un İnkârı (1660)
Yahudi Gelini (1664)

Kaynakça:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Rembrandt
Grzymkowski, E. (2019). “Sanat 101”, Say Yayınları.
https://kumbaradergisi.com/icerikler/isigin-ve-golgenin-ustasi-rembrandt/
https://artsandculture.google.com/entity/rembrandt/m0bskv2?hl=tr

Yazar: Gizem Şıdım